นายสมทรง แสงตะวัน เกิดเมื่อวันที่ ๒ มิถุนายน ๒๔๙๒ ณ บ้านบางพลับ ต.บางพรม อ.บางคนที จ.สมุทรสงคราม ในครอบครัวชาวสวน เป็นบุตรนายกล่อมและนางผัน แสงตะวัน จบการศึกษา ปกศ.สูง จากวิทยาลัยครูบ้านสมเด็จเจ้าพระยา และได้รับปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาการศึกษาเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น จากมหาวิทยาลัยราชภัฎบ้านสมเด็จเจ้าพระยา ภรรยาชื่อนางฉวัล แสงตะวัน มีบุตร ๒ คน  แต่เสียชีวิต ๑ คน

          นายสมทรงเริ่มรับราชการครูเมื่อปี ๒๕๑๔ ที่โรงเรียนบ้านคลองสมบูรณ์ อ.อัมพวา และปี ๒๕๑๖  จึงย้ายไปอยู่โรงเรียนวัดบางพลับจนถึงเกษียณอายุราชการในปี ๒๕๕๑ รวมเวลารับราชการครู ๓๗ ปีเศษ

          นายสมทรงเป็นคนชอบทำสวนช่วยบิดามารดาทำสวนผลไม้มาตั้งแต่เล็กจนโต แม้ไปเรียนต่อวิทยาลัยครูบ้านสมเด็จเจ้าพระยาที่กรุงเทพฯก็จะกลับมาช่วยครอบครัวทำสวนในวันหยุดทุกสัปดาห์ และเมื่อรับราชการครูก็ยังคงทำสวนควบคู่กันไปด้วย โดยเฉพาะส้มโอพันธุ์ขาวใหญ่จะให้ความสำคัญมากเป็นพิเศษ

          บิดานายสมทรงปลูกส้มโอในสวนหลายต้นเป็นพันธุ์อื่นที่มีลูกดกมากกว่าพันธุ์ขาวใหญ่ที่ปลูกไว้เพียง ๒ ต้น ออกลูก ๒-๓ ลูกต่อปีเพียงรุ่นเดียว แต่สาเหตุที่ยังปลูกเอาไว้เป็นเพราะเป็นส้มโอที่มีคุณสมบัติโดดเด่นของความหวานอร่อย รสชาติดี ถูกปาก ไม่เปรี้ยวขมเหมือนส้มโอพันธุ์อื่นๆ จึงปลูกเอาไว้กินภายในครอบครัวเพียงเท่านั้นไม่ได้นำไปขาย และสามารถเก็บรักษาได้นานถึง ๒ เดือน ส่วนพันธุ์อื่น ๑ สัปดาห์เริ่มเน่าแล้ว

          นายสมทรงได้นำเอาลักษณะเด่นของส้มโอพันธุ์ขาวใหญ่ไปเผยแพร่ให้ลูกศิษย์และเพื่อนบ้านได้รับรู้ด้วยแต่ไม่มีใครให้ความสนใจ เพราะส้มโอพันธุ์อื่นให้ผลตอบแทนดีกว่ามาก นายสมทรงจึงตัดสินใจลงมือทำเสียเองเมื่อปี ๒๕๒๐ ไปซื้อสวนผลไม้ ๗ ไร่ ซึ่งปลูกส้มโอพันธุ์ขาวใหญ่ไว้ด้วยแล้วจำนวน ๓ ต้น นำมาใช้ทำ       กิ่งพันธุ์ลงปลูกได้ ๑๐๐ ต้น ใช้ปุ๋ยธรรมชาติไม่ใช้สารเคมี ช่วง ๓ ปีแรกย่ำแย่มาก ออกลูกปีละ ๑ รุ่นได้ต้นละ ๒-๓ ลูก เท่านั้น แต่ยังมีรายได้เสริมจากกล้วยหอมและตาลมาช่วยจุนเจือทุกวัน จึงพอจะประคองตัวได้ ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ใช้ความพยายามศึกษาเพิ่มเติมอย่างหนักในวิถีเกษตรธรรมชาติ จนประสบความสำเร็จได้ผลผลิตดีมากในปี ๒๕๒๔ ส้มโอในสวนออกลูกได้ถึงต้นละ ๖๐-๘๐ ลูกต่อรุ่น และมากถึงปีละ ๔ รุ่น ทำให้สถานการณ์ดีขึ้นเรื่อยมา

         ความสำเร็จของนายสมทรงได้รับความสนใจจากเพื่อนบ้านและรวมตัวกันก่อตั้งกลุ่มเกษตรกร  ทำสวนส้มโอพันธุ์ขาวใหญ่ ในช่วงแรกมีหลายคนยังคงใช้สารเคมีมาก ทำความเสียหายให้แก่สิ่งแวดล้อมอย่างรุนแรง ทำให้กุ้งหอยปูปลาในร่องสวนหมดสิ้นไป ชาวสวนล้มป่วยโดยไม่ทราบสาเหตุว่าเป็นอะไร  จึงปรึกษาหารือกันจนได้ข้อสรุปให้ร่วมกันเลิกใช้สารเคมีอันตรายทั้งหมด และเปลี่ยนไปใช้เกษตรธรรมชาติ    แต่จะต้องมีความรู้ที่ดีด้วย จึงพากันไปอบรมการทำเกษตรแบบชีววิถีที่ศูนย์เกษตรกรรมธรรมชาติคิวเซ  อ.แก่งคอย จ.สระบุรี เมื่อปี ๒๕๒๗ ได้รับความรู้เรื่องปุ๋ย การใช้สมุนไพรกำจัดแมลง การใช้ประโยชน์จาก   ตัวห้ำตัวเบียน การใช้แมงมุมกำจัดไรแดงและหนอนชอนใบซึ่งเป็นศัตรูตัวสำคัญของส้มโอ หลังจากนั้นจึงทำตามกันได้ประโยชน์ทุกราย

          นายสมทรงนำภูมิปัญญาดั้งเดิมของบิดาในการใช้ขี้แดดนาเกลือใส่โคนต้นส้มโอช่วยทำให้ผลส้มโอ  มีรสขมน้อยลง ถ้าใส่โคนต้นมะพร้าวจะทำให้มีผลดกก้นลูกไม่แตก

          ในปี ๒๕๔๐ นายสมทรงต้องการส่งผลส้มโอเข้าประกวดที่ศูนย์ศิลปาชีพบางไทรชิงรางวัลโล่พระราชทานของสมเด็จพระบรมราชินีนาถ  จึงทดลองทำกับส้มโอพันธุ์ขาวใหญ่ ๑ ต้นใส่ขี้แดดนาเกลือมากกว่าปกติถึง ๓ กระสอบ ได้ผลผลิตดีมาก นำไปส่งเข้าประกวดได้รับรางวัลชนะเลิศ เพราะเป็นส้มโอลูกใหญ่ หนักถึง ๑ กิโลกรัม ๙ ขีด มีความหวานมากกว่าคนอื่น หวานนิ่ม ไม่กรอบแห้ง ล่อน กลีบสวย เปลือกบาง ลูกแป้นตรงไม่เบี้ยว  แต่ภายหลังส้มโอต้นนั้นตายเพราะใส่ขี้แดดนาเกลือมากเกินไป จากผลดีผลเสียที่เกิดขึ้นทำให้สภาวิจัยแห่งชาติสนใจให้ทุนทำการวิจัย จึงพบว่าขี้แดดนาเกลือมีประโยชน์มาก มีทั้งแพลงตอน ฟอสฟอรัส แคลเซียม แมกนีเซียม และอีกหลายอย่าง เมื่อใช้กับสวนส้มโอจะทำให้มีรสชาติดี และให้ใช้ได้ต้นละ ๓ กิโลกรัมต่อการผลิต ๑ รุ่น โดยให้ใส่บริเวณพื้นที่คลุมดินของต้น และหากนำไปใช้กับต้นมะพร้าวจะได้ผลเช่นเดียวกับที่เคยทำกันมาก่อนแล้ว

          นอกจากนั้น นายสมทรงยังปลูกหญ้าในสวนส้มโอเพื่อให้แมลงมาวางไข่บนใบหญ้าจะได้ไม่ไปวางไข่ บนใบส้มโอ และไข่นั้นก็ยังเป็นอาหารของตัวห้ำตัวเบียนอีกด้วย