ถอดบทเรียนจากหนี้ 87 ล้านสู่การพึ่งพาตนเองด้วยปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
ไชยา ตรีสุวรรณ
ไชยา ตรีสุวรรณ
เจ้าของกิจการ
บริษัท ทรีทราน (ประเทศไทย) จำกัด
บทนำ จากวิกฤตสู่บทเรียนล้ำค่า
เรื่องราวของคุณไชยา ตรีสุวรรณ ไม่ใช่เพียงตำนานการปลดหนี้ 87 ล้านบาท แต่คือบทพิสูจน์ของการศึกษาที่แท้จริง ที่ซึ่งห้องเรียนไม่ใช่จุดสิ้นสุด แต่เป็นจุดเริ่มต้นของการนำความรู้มาแก้ปัญหาที่หนักที่สุดในชีวิต วิกฤตการณ์ทางการเงินที่เคยผลักให้เขาไปสู่จุดที่มืดมนที่สุด ได้กลายเป็น “โครงงาน” ที่ยิ่งใหญ่ที่สุด และบทเรียนที่ได้รับนั้นล้ำค่ายิ่งกว่าใบปริญญาใดๆ เรื่องราวนี้คือ “ปริญญาชีวิต” ที่กลั่นกรองจากแนวคิดสำคัญของสถาบันการเรียนรู้เพื่อปวงชน (ม.ชีวิต) นั่นคือการเรียนรู้โดย “เอาชีวิตเป็นตัวตั้ง” ซึ่งเป็นหัวใจที่เปลี่ยนปัญหาให้กลายเป็นปัญญา และนำพาชีวิตจากจุดที่ติดลบสู่ความสำเร็จที่มั่นคงและยั่งยืน”
บทเรียนที่ 1 จุดเริ่มต้นของวิกฤต เมื่อการเติบโตทางธุรกิจกลายเป็นกับดัก
ก่อนจะพบแสงสว่างแห่งทางออก คุณไชยาต้องเผชิญกับความมืดมิดของวิกฤตที่เกิดจากการเติบโตทางธุรกิจอย่างก้าวกระโดด ซึ่งเผยให้เห็นถึงความเปราะบางที่ซ่อนอยู่ภายใต้ความสำเร็จ
1.1 จากพนักงานสู่เจ้าของกิจการร้อยล้าน
คุณไชยาเริ่มต้นจากการเป็นพนักงานในคลังสินค้าของบริษัท Yamaha เป็นเวลา 11 ปี ก่อนจะตัดสินใจออกมาทำธุรกิจของตัวเองด้วยเหตุผลที่ว่ารายได้ไม่เพียงพอกับภาระค่าใช้จ่ายในครอบครัว เขาเริ่มต้นธุรกิจขนส่งด้วยการซื้อรถบรรทุกเพียง 1 คัน เพื่อรับงานจากบริษัทเดิมที่เคยทำงานอยู่ ด้วยความมุ่งมั่นและโอกาสทางธุรกิจ ทำให้กิจการของเขาเติบโตอย่างรวดเร็ว จากรถ 1 คัน กลายเป็น 2, 3, 4 และขยายใหญ่ขึ้นจนมีรถบรรทุกในสังกัดมากกว่า 100 คันในช่วงที่รุ่งเรืองที่สุด
1.2 สัญญาณอันตรายและจุดแตกหัก
การเติบโตอย่างรวดเร็วมาพร้อมกับการตัดสินใจที่ผิดพลาดหลายครั้ง ซึ่งกลายเป็นชนวนของวิกฤตครั้งใหญ่ในเวลาต่อมา
การตัดสินใจที่ผิดพลาด
ขยายธุรกิจเกินตัว “ใจใหญ่”
ผลกระทบที่เกิดขึ้น
เมื่อมีงานเข้ามามาก จึงตัดสินใจซื้อรถเพิ่มอย่างรวดเร็ว โดยสั่งซื้อทีละเป็น “โหล” ทำให้ภาระหนี้สินและค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นอย่างมหาศาล
บทเรียนเบื้องต้น
การเติบโตที่ไม่สอดคล้องกับความสามารถในการบริหารจัดการ นำไปสู่ความเสี่ยงที่ควบคุมไม่ได้ และเป็นการ “เห็นช้างขี้ ขี้ตามช้าง”
การตัดสินใจที่ผิดพลาด
ลงทุนในรถ NGV โดยขาดความรู้
ผลกระทบที่เกิดขึ้น
หวังลดต้นทุนค่าน้ำมันโดยเปลี่ยนไปใช้รถ NGV แต่ขาดความเข้าใจเรื่องค่าซ่อมบำรุงที่สูงมาก ทำให้มีภาระค่าซ่อมที่หนักหน่วง
บทเรียนเบื้องต้น
การตัดสินใจลงทุนโดยปราศจากความรู้ความเข้าใจที่ถ่องแท้ คือความเสี่ยงที่อันตรายที่สุด เป็นบทเรียนเรื่อง “รู้ไม่เท่าทันนายทุน”
การตัดสินใจที่ผิดพลาด
ขาดประสบการณ์บริหารจัดการ
ผลกระทบที่เกิดขึ้น
ในช่วงแรกไม่ได้วางมาตรการควบคุมความปลอดภัย ทำให้เกิดอุบัติเหตุบ่อยครั้ง บางครั้งรุนแรงถึงขั้นมีผู้เสียชีวิต และสร้างความเสียหายมหาศาล
บทเรียนเบื้องต้น
ประสิทธิภาพในการดำเนินงานไม่ได้วัดที่จำนวนรถ แต่คือระบบการจัดการที่มีมาตรฐาน
การตัดสินใจที่ผิดพลาด
ผลกระทบจากปัจจัยภายนอก
ผลกระทบที่เกิดขึ้น
เหตุการณ์สึนามิที่ญี่ปุ่น (ปี 2554) และวิกฤตน้ำท่วมใหญ่ในไทย ทำให้การผลิตชิ้นส่วนและสินค้าหยุดชะงัก ธุรกิจขนส่งจึงหยุดตามไปด้วย
บทเรียนเบื้องต้น
การพึ่งพาลูกค้าเพียงไม่กี่รายและไม่มีแผนรับมือความเสี่ยงจากภายนอก ทำให้ธุรกิจเปราะบาง
บทเรียนที่ 2 จุดเปลี่ยน ค้นพบการเรียนรู้ที่ใช้ “ชีวิตเป็นตัวตั้ง”
จุดเปลี่ยนครั้งสำคัญของคุณไชยาไม่ได้เกิดขึ้นในห้องประชุมธุรกิจ แต่อยู่ในสถาบันการศึกษาที่ชื่อว่า “มหาวิทยาลัยชีวิต” ซึ่งได้มอบเครื่องมือและหลักคิดที่เปลี่ยนแปลงมุมมองของเขาไปตลอดกาล
เมื่อได้เครื่องมือและหลักคิดที่ถูกต้องแล้ว โครงการแก้หนี้ในชีวิตจริงซึ่งเป็นโครงงานจบการศึกษาของคุณไชยาก็ได้เริ่มต้นขึ้น”
บทเรียนที่ 3 ปฏิบัติการปลดหนี้ ประยุกต์ใช้ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
เมื่อปัญหาหนี้สินได้กลายเป็น “โครงงาน” ที่ต้องส่งอาจารย์และเดิมพันด้วยชีวิตจริง คุณไชยาได้นำปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นเครื่องมือนำทางในการลงมือปฏิบัติ เพื่อแก้ไขวิกฤตอย่างเป็นระบบและยั่งยืน
มิติที่ 1
ปัญหาที่พบ
หนี้สินล้นพ้นตัว
แนวทางการแก้ไขอย่างมีเหตุผล
เรียกสถาบันการเงินทุกเจ้ามาเจรจา “ปรับโครงสร้างหนี้” โดยชี้ให้เห็นว่า หากปล่อยให้เขาทำงานต่อ ทุกฝ่ายจะได้ประโยชน์มากกว่าการยึดรถไปขายทอดตลาด
หลักการเรียนรู้ที่นำมาใช้
การเจรจาต่อรองโดยใช้เหตุผล และการแสวงหาความรู้จากผู้เชี่ยวชาญ (ได้รับคำแนะนำจากทีมงานของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย)
ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น
สถาบันการเงินยินยอมให้ปรับโครงสร้างหนี้ ทำให้สามารถยืดระยะเวลาชำระหนี้ออกไปและดำเนินธุรกิจต่อได้
มิติที่ 2
ปัญหาที่พบ
ต้นทุนค่าประกันสูง
แนวทางการแก้ไขอย่างมีเหตุผล
เรียกสถาบันการเงินทุกเจ้ามาเจรจา “ปรับโครงสร้างหนี้” โดยชี้ให้เห็นว่า หากปล่อยให้เขาทำงานต่อ ทุกฝ่ายจะได้ประโยชน์มากกว่าการยึดรถไปขายทอดตลาด
หลักการเรียนรู้ที่นำมาใช้
การเจรจาต่อรองโดยใช้เหตุผล และการแสวงหาความรู้จากผู้เชี่ยวชาญ (ได้รับคำแนะนำจากทีมงานของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย)
ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น
สถาบันการเงินยินยอมให้ปรับโครงสร้างหนี้ ทำให้สามารถยืดระยะเวลาชำระหนี้ออกไปและดำเนินธุรกิจต่อได้
มิติที่ 3
ปัญหาที่พบ
อุบัติเหตุเกิดขึ้นบ่อย
แนวทางการแก้ไขอย่างมีเหตุผล
ขาดระบบควบคุมมาตรฐานความปลอดภัย ทำให้เกิดความสูญเสียทั้งชีวิตและทรัพย์สิน จึงนำ “ระบบควบคุมที่ทันสมัย” มาใช้
หลักการเรียนรู้ที่นำมาใช้
การสร้างมาตรฐานความปลอดภัยสากล (เรียนรู้จากบริษัทใหญ่และต่างประเทศ) และการสร้างวินัยให้พนักงาน
ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น
ติดตั้ง GPS, CCTV, จัดอบรมพนักงาน และกำหนดให้พนักงานขับรถ 4 ชั่วโมงต้องหยุดพัก 1 ครั้ง ทำให้อุบัติเหตุลดลงจนแทบไม่มี
มิติที่ 4
ปัญหาที่พบ
ไม่เห็นกำไร-ขาดทุนที่แท้จริง
แนวทางการแก้ไขอย่างมีเหตุผล
ในอดีตจะรู้ผลประกอบการเมื่อสิ้นเดือนไปแล้ว ทำให้ไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้ทันท่วงที จึงให้โปรแกรมเมอร์ในทีม “พัฒนาโปรแกรมติดตามผลประกอบการแบบรายวัน”
หลักการเรียนรู้ที่นำมาใช้
การนำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้เพื่อสร้างระบบการวัดผลและการตัดสินใจที่แม่นยำและรวดเร็ว
ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น
สามารถตรวจสอบกำไร-ขาดทุนได้เป็นรายเที่ยว ทำให้สามารถหยุดเส้นทางที่ไม่ทำกำไรได้ทันที
ความสำเร็จในการปลดหนี้ของคุณไชยาได้กลั่นกรองออกมาเป็นบทเรียนและหลักการสำคัญที่ทุกคนสามารถนำไปปรับใช้ได้”
บทเรียนที่ 4 ถอดรหัสความสำเร็จ 4 หลักคิดเปลี่ยนชีวิตสู่ความยั่งยืน
จากการลงมือปฏิบัติจริง คุณไชยาได้สังเคราะห์บทเรียนทั้งหมดออกมาเป็นหลักคิด 4 ประการที่ชัดเจนและนำไปใช้ได้จริง ซึ่งเป็นหัวใจของการเปลี่ยนแปลงชีวิตจากวิกฤตสู่ความยั่งยืน
ในมุมมองของคุณไชยา เศรษฐกิจพอเพียงไม่ใช่การอยู่อย่างอดอยากหรือปฏิเสธความเจริญ แต่คือกรอบความคิดในการตัดสินใจทุกเรื่องอย่างมี “ความสมดุล” เป็นการทำทุกอย่างบนพื้นฐานของความพอดี มีเหตุมีผล และเตรียมพร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงเสมอ เป็นแนวทางที่สร้างความมั่นคงจากภายใน ไม่ใช่การวิ่งตามกระแสภายนอกอย่างไร้ทิศทาง
คุณไชยามีคติประจำใจว่า การจะอยู่รอดได้นั้น “ต้องใฝ่รู้ ไม่หยุดนิ่ง แค่นั้นแหละ รอด” เขาเชื่อว่าตราบใดที่เราไม่หยุดนิ่งที่จะเรียนรู้ ทุกปัญหาสามารถแก้ไขได้ การเรียนรู้ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในห้องเรียนหรือสถาบันการศึกษา แต่เกิดขึ้นได้ตลอดเวลาจากการลงมือทำ การสังเกต และการแสวงหาความรู้ใหม่ๆ เพื่อมาพัฒนาและปรับปรุงการทำงานของตนเองอยู่เสมอ
แผน 4 ด้าน | เป้าหมายและคำอธิบาย |
1. แผนชีวิต | การวางเป้าหมายระยะยาวของชีวิต ว่าต้องการใช้ชีวิตแบบไหนและจะไปในทิศทางใด |
2. แผนสุขภาพ | การดูแลรักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงอยู่เสมอ ผ่านการออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพื่อให้มีพลังในการทำงาน |
3. แผนเวลา | การบริหารจัดการเวลาอย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การตื่นนอนตอนตี 4 และเข้านอนตอน 3 ทุ่มทุกวัน เพื่อให้มีเวลาทำสิ่งต่างๆ ได้เต็มที่ |
4. แผนการทำงาน | การจัดลำดับงานและวางแผนการทำงานอย่างเป็นขั้นตอน เพื่อให้สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพและบรรลุเป้าหมาย |
“เรื่องราวทั้งหมดนี้คือบทพิสูจน์ของการศึกษาที่แท้จริง”
บทสรุป ปริญญาที่แท้จริงของชีวิต
“ชีวิตมีปัญหาได้ แต่ถ้าเราไม่หยุดนิ่ง…แก้ได้หมด”
วีดิโอเรื่องราวของ คุณไชยา ตรีสุวรรณ ศิษย์เก่า สถาบันการเรียนรู้เพื่อปวงชน